Od 1 stycznia 2016 roku weszła w życie zmiana do ustawy o świadczeniach rodzinnych. Wprowadziła nową zasadę „złotówki za złotówkę". Załóżmy, że w rodzinie Kowalskich nie przelewa się. Matka jest na bezrobotnym, ojciec zarabia niewiele. Na jednego członka w rodzinie przypadało mniej niż 674 zł. Kowalscy korzystali więc z zasiłku rodzinnego. Matce udało się jednak zatrudnić na część etatu. Wypłata, choć bardzo skromna, wypłynęła na wzrost dochodu na członka w rodzinie do blisko 900 zł. To spowodowało, że Kowalscy stracili zasiłek z ośrodka pomocy społecznej.
Od 2016 roku, dzięki wprowadzeniu zasady „złotówka za złotówkę", zasiłek rodzinny i dodatki do niego nie są odbierane, a jedynie stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodu. Za każde przekroczenie progu o 1 zł, łączna kwota świadczeń przysługujących rodzinie jest pomniejszana o 1 zł.
Rząd przekonuje, że zasada „złotówka za złotówkę" zmienia filozofię pomocy rodzinom. Przepisy nie mogą im utrudniać życia - powinny je ułatwiać. Wzrost dochodów, zwłaszcza niewielki, nie powinien pozbawiać całej rodziny pomocy finansowej od państwa, szczególnie gdy dotyczy to rodziców z dziećmi w najtrudniejszej sytuacji materialnej.

O szczegółach zasady „złotówka za złotówkę" mówi Beata Liszka, szefowa działu świadczeń rodzinnych w Ośrodku Pomocy Społecznej w Trzebini.

Co obejmuje założenie „złotówka za złotówkę"?
- Dotyczy zasiłku rodzinnego i wszystkich dodatków do niego: z tytułu urodzenia dziecka, samotnego wychowywania dziecka, korzystania z urlopu wychowawczego, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji niepełnosprawnego dziecka, rozpoczęcia roku szkolnego, nauki dziecka poza miejscem zamieszkania.

Na czym polega w praktyce?
- Rodzina, która przekroczyła ustawowy próg dochodowy może uzyskać prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do niego, jeżeli suma przysługującego zasiłku rodzinnego wraz dodatkami do niego (wyliczona wg ściśle określonych przepisów ustawy) jest większa od różnicy pomiędzy osiągniętym miesięcznym dochodem wszystkich członków rodziny, a dopuszczalnym miesięcznym kryterium dochodu dla tej rodziny.

Przykład:
- Rodzina: cztery osoby, w tym dwoje dzieci w wieku 5-18 lat (bez niepełnosprawnego dziecka).
- Wniosek złożony w styczniu 2016 r. Rodzina ubiega się o: zasiłek rodzinny oraz dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego dla obojga dzieci.
- Miesięczne ustawowe kryterium dochodu na całą rodzinę wynosi: 2.696 zł (4 x 674 zł).
- Obliczony (wg przepisów ustawy dotyczących zasady „złotówka za złotówkę") zasiłek rodzinny wraz z dodatkiem z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego wynosi: 252,66 zł (2 x 118 zł + 2 x 8,33 zł)
- Miesięczny dochód wszystkich członków rodziny (ustalony na podstawie złożonych dokumentów) wynosi: 2.800 zł.
- Różnica pomiędzy osiągniętym miesięcznym dochodem wszystkich członków rodziny a dopuszczalnym miesięcznym kryterium dochodu dla tej rodziny wynosi: 104 zł (2.800 zł - 2.696 zł).
- Obniżona wg zasady „złotówka za złotówkę" przysługująca rodzinie kwota zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem do zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie: 148,66 zł (252,66 zł - 104 zł).
Kto nie może skorzystać
z zasady?
Pomimo funkcjonowania zasady „złotówka za złotówkę", rodzina nie będzie miała prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do niego w dwóch przypadkach:
1). Gdy suma przysługującego zasiłku rodzinnego wraz dodatkami do niego (wyliczona wg ściśle określonych przepisów ustawy) jest mniejsza od różnicy pomiędzy osiągniętym miesięcznym dochodem wszystkich członków rodziny a dopuszczalnym miesięcznym kryterium dochodu dla tej rodziny.
W odniesieniu do powyższego przykładu:
- miesięczny dochód wszystkich członków rodziny wynosi: 3.000 zł,
- różnica pomiędzy osiągniętym miesięcznym dochodem wszystkich członków rodziny a dopuszczalnym miesięcznym kryterium dochodu dla tej rodziny wynosi: 304 zł (3.000 zł - 2.696 zł),
- wg zasady „złotówka za złotówkę" rodzinie nie przysługuje prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami nawet w obniżonej wysokości (kwota obliczonego wg przepisów ustawy zasiłku rodzinnego oraz dodatków, o które ubiega się rodzina, tj. 252,66 zł jest mniejsza niż różnica pomiędzy osiągniętym miesięcznym dochodem wszystkich członków rodziny a dopuszczalnym miesięcznym kryterium dochodu dla tej rodziny, tj. 304 zł).
2) Gdy obniżona wg zasady „złotówka za złotówkę" przysługująca rodzinie kwota zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami jest niższa niż 20 zł.
Zatem nie w każdym przypadku przekroczenia przez rodzinę ustawowego progu dochodu będzie miała ona prawo do obniżonej wg zasady „złotówka za złotówkę" kwoty zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami.

Anna Jarguz
Przełom nr 7 (1231) 17.2.2016