Na początek garść informacji o samym papierosie. Jak informuje Mariola Koziarz z Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie, w skład dymu tytoniowego wchodzi 6.000 substancji chemicznych. Wiele z nich zostało zidentyfikowanych jako związki toksyczne, zaś 40 z nich ma udowodnione działanie rakotwórcze. Do najgroźniejszych zalicza się: nikotynę, tlenek węgla, tlenek azotu, amoniak, formaldehyd, aldehyd octowy, cyjanowodór, pirydynę i lotne N-nitrozoaminy. Stosuje się je m.in. w rozpuszczalniku, środku do czyszczenia toalet, trutce na szczury, gazie do wyrobu benzyny, środków do dezynfekcji i deratyzacji czy klejach meblarskich.

Czym to grozi
Nikotyna jest środkiem uzależniającym. Podnosi ciśnienie tętnicze i częstotliwość rytmu serca oraz wpływa na powstawanie komórek nowotworowych. Jest przyczyną chorób układu nerwowego, krążenia i oddechowego. Negatywne działanie ma także dym wydobywający się z papierosów. Osoby palące są narażone na wiele nowotworów (m.in. krtani, części ustnej gardła, przełyku, tchawicy, oskrzeli, płuc, ostrą białaczkę szpikową, żołądka, trzustki, nerek, moczowodów, okrężnicy, szyjki macicy, pęcherza).
- Wraz z utratą zdrowia, pogarsza się także wygląd. Nasza skóra traci elastyczność i jędrność. Palenie przyspiesza powstawanie zmarszczek, sprzyja pojawianiu się przebarwień i kamienia na zębach, nieświeżego oddechu czy żółknięcia palców. Kobiety palące w ciąży narażone są na zwiększone ryzyko poronienia i innych problemów związanych z donoszeniem ciąży - przestrzega Mariola Koziarz.
Na wpływ dymu tytoniowego narażone są także osoby, które nie palą, ale wdychają go. Bierne palenie u dzieci jest przyczyną m.in. choroby ucha środkowego, zaburzeń oddechowych, uszkodzenie płuc, zespołu nagłej śmierci niemowląt (SIDS), choroby dolnych dróg oddechowych. Podejrzewa się także wpływ na powstawanie nowotworu mózgu, chłoniaka, astmy czy białaczki.

Dlaczego warto zerwać z nałogiem
Ryzyko wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych zmniejsza się już w pierwszym roku od zaprzestania palenia. Dotyczy to również chorób układu oddechowego i nowotworów. Ryzyko wystąpienia pierwszego zawału serca maleje w ciągu 2-3 lat.
- Jednak poziom ryzyka podobny do osób niepalących osiąga się dopiero po 10-15 latach zerwania z nałogiem - zaznacza ekspert.
Podobnie ryzyko udaru mózgu zmniejsza się dopiero po 5-15 latach. Jednak ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów nigdy nie osiągnie stopnia takiego, jak u osoby niepalącej.

Jak to zrobić?
Jak tłumaczy Mariola Koziarz nie zawsze głód nikotynowy jest jedyną przyczyną uzależnienia. Zwykle jest to proces złożony i ściśle wiąże się z psychiką i emocjami. Każdy palacz sięga po papierosa z różnych przyczyn. Dlatego nie istnieją uniwersalne środki, które każdemu pomogą pozbyć się nałogu. W procesie rzucania palenia najważniejsza jest silna wola i konsekwentne dążenie do celu. Ruch pozwala na uwalnianie się endorfiny, tak zwanego hormonu szczęścia, który niweluje stres, a co za tym idzie, chęć sięgnięcia po papierosa się zmniejsza. Nie ma dowodów na skuteczność zastępowania papierosów e-papierosem. Dostępne na rynku środki wspomagające rzucanie palenia, powinny być stosowane z rozwagą i pod kontrolą lekarza.
(oprac. AJ na podstawie metariałow PSSE w Krakowie)

Poradnia Pomocy Palącym
Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym: 801 108 108
(Koszt całego połączenia z telefonu stacjonarnego - 1 impuls)
Dla telefonów komórkowych 22 211 80 15
(Porady udzielane są od poniedziałku do piątku w godz. 11.00-19.00)
Z pracownikami poradni można także skontaktować się poprzez e-mail, pisząc na adres: biuro@jakrzucicpalenie.pl

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2000 roku palenie tytoniu przyczyniło się do śmierci 69.000 Polaków, w tym 43.000 stanowiły zgony przedwczesne (osób w wieku 35-69 lat). Bierna ekspozycja na dym tytoniowy w domu, miejscu pracy i miejscach publicznych sprawia, że każdego roku umiera 8.720 Polaków, w tym 1.826 niepalących. W wyniku palenia tytoniu Polacy w średnim wieku tracą około 22 lat życia, osoby starsze (w wieku 70 i więcej lat) - około 9 lat.
Według ostatnich danych z GUS z 2014 roku, palenie jest coraz mniej popularne. Tytoń pod różną postacią pali codziennie 29% dorosłych mężczyzn i 17% kobiet
(w 2009 r. 31% dorosłych mężczyzn i 18% kobiet). Szczególnie często nałóg palenia występuje u pięćdziesięciolatków (50-59 lat) - w tej grupie tytoń pali prawie 36% mężczyzn i 27% kobiet.

Przełom nr 50 (1223) 16.12.2015