Żyjemy w czasach widocznego osłabiania więzi rodzinnych. O ile starsi mają jeszcze zakodowaną potrzebę pomocy najbliższym, to młodsze pokolenie nie zawsze chce pomóc wiekowym i nierzadko uciążliwym krewnym. W tej sytuacji seniorzy muszą liczyć na pomoc takich instytucji, jak nasza - mówi Leszek Zięba, dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Chrzanowie

Marek Oratowski: Seniorzy to niewątpliwie liczna grupa korzystających z pomocy OPS-u.
Leszek Zięba: - Nie do końca tak jest, bo chcąc skorzystać z większości świadczeń, trzeba spełniać dość niskie kryterium dochodowe. Przypomnę, że dla osoby samotnej wynosi ono 477 złotych, a dla seniora mieszkającego z rodziną 351 złotych. Kryterium to już piąty rok jest zamrożone. Tymczasem przez ten czas świadczenia i emerytalne, i rentowe poszły w górę. Z tego powodu wiele osób nie ma możliwości otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej. W związku z tym większość świadczeniobiorców stanowią osoby bez źródeł dochodów, które nie wypracowały renty ani emerytury. Prawdopodobnie ta grupa z roku na rok będzie liczniejsza. Choćby ze względu na starzenie się społeczeństwa.

Na jaką pomoc mogą liczyć osoby w podeszłym wieku?
- Pierwszą formą pomocy jest praca socjalna: wsparcie psychologiczne, pedagogiczne, prawne czy pomoc w wyjściu z uzależnienia. W tym przypadku nie obowiązuje kryterium dochodowe, dlatego na pomoc naszych specjalistów i pracowników socjalnych mogą liczyć wszyscy potrzebujący.
Popularną formą ulżenia doli seniorów jest świadczenie dla nich usług opiekuńczych przez pracowników Centrum Usług Socjalnych. W formie stacjonarnej w CUS działają dzienny i środowiskowy dom pobytu. W razie konieczności zapewniamy także pomoc w miejscu zamieszkania podopiecznych, pomagając im w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych i załatwianiu ich spraw. Usługi opiekuńcze są współfinansowane przez korzystających. W zależności od ich dochodu jest to od 5 do 100 procent kosztów.
W sytuacji, gdy osoby samotne sobie już nie radzą, koniecznością staje się znalezienie im miejsca w domu pomocy społecznej. Staramy się w miarę możliwości umieszczać ich jak najbliżej miejsca zamieszkania. Przypomnę, że najbliższe DPS-y znajdują się w Płazie i Czernej. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre domy specjalizują się w przyjmowaniu osób mających określone schorzenia. Okres oczekiwania na miejsce może wynosić nawet dwa lata. Pojedyncze osoby, nie mające gdzie mieszkać, a jeszcze w miarę sprawne, kierujemy do noclegowni w Libiążu.

Pewnie nie wszystkie z osób starszych korzystające z waszej pomocy są samotne. Rodzina ich nie wspiera?
- Tak się zdarza. Żyjemy w czasach widocznego osłabiania więzi rodzinnych. O ile starsi mają jeszcze zakodowaną potrzebę pomocy najbliższym, to już młodsze pokolenie nie zawsze chce pomóc wiekowym i uciążliwym krewnym. W tej sytuacji muszą liczyć na pomoc takich instytucji, jak OPS.

Kto z seniorów może liczyć na zasiłki z kasy OPS-u, czyli pieniężne formy pomocy?
- Zasiłki stałe dostają osoby nie mające wypracowanej emerytury lub renty, mające orzeczony stopień niepełnosprawności lub będące w wieku nieprodukcyjnym. Pełny zasiłek to 444 złotych miesięcznie. Zasiłek okresowy zwykle przyznawany jest na kilka miesięcy. Jego wysokość - w zależności od sytuacji osoby potrzebującej - to od 50 do 100 procent różnicy między wspomnianym kryterium pomocy społecznej a faktycznymi dochodami. Wypłacamy też zasiłki celowe. Średnio 200 złotych na rodzinę, najczęściej na zakup żywności, opału oraz sfinansowanie leków, wydatków mieszkaniowych czy zapłacenie za prąd. W trudnych sytuacjach także osoby przekraczające kryterium dochodowe mogą liczyć na naszą pomoc w ramach tak zwanych zasiłków celowych specjalnych. Reagujemy także na zdarzenia losowe. Na przykład, gdy osoby w trudnej sytuacji materialnej zgubią pieniądze z emerytury lub renty albo zostaną okradzione. Wypłacane przez nas pieniądze pomagają im jakoś przeżyć, zanim dostaną kolejne świadczenie z ZUS-u. Oczywiście prośba o pomoc w takiej sytuacji losowej musi być uwiarygodniona. Najczęściej przez zgłoszenie tego faktu na policję.

Budżet gminy Chrzanów na 2010 rok już jest. Wystarczy w nim pieniędzy na pomoc społeczną na dotychczasowym poziomie?
- Na ten rok dostaliśmy mniej pieniędzy na zasiłki, a porównywalną kwotę na utrzymanie ośrodka. W tej sytuacji będziemy musieli szukać dodatkowych funduszy. Na przykład realizując projekty unijne.
Rozmawiał
Marek Oratowski

Seniorzy korzystający z usług OPS Chrzanów w 2009 roku według form pomocy
praca socjalna 328 osób
usługi opiekuńcze 136 osób
zasiłki stałe 38 osób
zasiłki okresowe 22 osoby
zasiłki celowe 155 osób
posiłki w jadłodajni CUS 43 osoby
umieszczenie w DPS-ach 5 osób
schronienie w noclegowni w Libiążu 5 osób
pomoc w związku ze zdarzeniami losowymi 2 osoby

Przełom nr 1 (920) 6.1.2010