W 1942 roku, w Szkocji, Wojskowy Instytut Geograficzny stanowiący część Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie wydał mapę obejmującą rejon powiatu chrzanowskiego z czasów przedwojennych. Arkusz o nazwie Chrzanów, czyli pas 48, słup 29 miał zapewne służyć oddziałom wojska polskiego wyzwalającym Polskę, a może również brytyjskiemu wywiadowi.

W okresie poprzedzającym wybuch II wojny światowej służby topograficzne różnych armii przewidywały, że Polska może stać się areną działań wojennych.

Niemieccy specjaliści poszli po najmniejszej linii oporu i przedrukowali polskie mapy sztabowe z 1933 roku. Sztabowe ,,setki”, czyli mapy w skali 1:100 000 w wersji niemieckiej, miały dołożonych kilka napisów na marginesach i w odróżnieniu od polskiego pierwowzoru były czarno-białe. ,,Chrzanowskie” arkusze tych map zachowały się w sporej ilości.

Rosjanie wkraczali do Polski posługując się mapami, które opracowali na podstawie przedwojennych sztabówek polskich i austro-węgierskich. Musieli tworzyć własne ze względu konieczność zapisywania nazw geograficznych cyrylicą.

Brytyjczycy mieli do dyspozycji mapy przygotowane przez Wojskowy Instytut Geograficzny. Sekcja zajmująca się przygotowywaniem map miała po klęsce wrześniowej siedzibę we Francji, a potem w Wielkiej Brytanii. Najpierw w Londynie, a potem w Edynburgu. Tam właśnie powstała sztabówka, której fragmenty reprodukujemy obok. Powstała ona na podstawie arkuszy polskich map z 1939 roku. Drukowano ją z nadzieją, że posłuży pancerniakom generała Maczka albo spadochroniarzom generała Sosabowskiego wyzwalającym Polskę. Od map przedwojennych ,,chrzanowski” arkusz z Edynburga różni się dodaniem na marginesie legendy. Sztabówka nie uwzględniała granicy między Rzeszą a Generalnym Gubernatorstwem, ale z wojskowego punktu widzenia było to właściwie bez żadnego znaczenia.
(l)
Przełom nr 30 (1000) 27.07.2011