Nie jest to jednak wyrok. Lecząc cukrzycę, warto zacząć przede wszystkim od zastosowania odpowiednio zbilansowanej diety.

Czym jest cukrzyca i jak się objawia?

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której objawem jest zaburzona gospodarka glukozą, spowodowana zaburzonym wydzielaniem lub działaniem hormonu, jakim jest insulina. Najczęściej diagnozowana jest cukrzyca typu II (około 80% przypadków), nazywana insulinoniezależną. Dotyka ona coraz więcej Polaków. Mówi się, że nawet 1/3 chorujących nie wie, iż są dotknięci cukrzycą. Warto zatem badać poziom cukru na czczo co najmniej raz do roku, aby kontrolować jak organizm nią gospodaruje.

Głównym powodem występowania cukrzycy typu II jest nieprawidłowy styl życia. Coraz częściej ludzie redukują swoją aktywność fizyczną w ciągu dnia, sięgają po niezdrowe przekąski lub potrawy typu fast food. Powoduje to wystąpienie nadwagi lub otyłości. Dodatkowo obciążenie genetyczne może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka wystąpienia tej choroby (nie tylko w przypadku cukrzycy typu I).

Można wyróżnić 3 główne typy cukrzycy:

• Cukrzycę typu I – insulinozależną – struktura insuliny bądź jej wydzielanie jest zaburzone;
• Cukrzyca typu II – insulinoniezależna – budowa insuliny jest prawidłowa, jednak receptory komórkowe nie reagują na nią prawidłowo;
• Cukrzyca ciążowa – spowodowana zmienioną gospodarką glukozy przez obecność płodu (zmiany hormonalne);

Objawem charakteryzującym wszystkie wymienione typy cukrzycy jest zwiększone stężenie glukozy we krwi. W przypadku cukrzycy typu II odpowiedzią na to zjawisko jest wydzielanie insuliny o prawidłowej budowie. Nie jest ona jednak prawidłowo wykorzystywana.

Cukrzyca typu I z drugiej strony, charakteryzuje się nieprawidłową budową, bądź nieprawidłowym wydzielaniem insuliny. Niestety w żadnym z tych przypadków nie dojdzie do efektywnego obniżenia glikemii. Skutki jakie się z tym wiążą przedstawia tabela poniżej.

Cukrzyca typu I

• Częste oddawanie moczu
• Senność
• Nieostre widzenie
• Spory apetyt

Cukrzyca typu II

• Duże pragnienie i częste oddawanie moczu
• Drażliwość
• Sucha skóra
• Nieostre widzenie

Jak można zauważyć zarówno w cukrzycy typu I jak i typu II obecne są objawy ze strony układu nerwowego w postaci zaburzeń widzenia. Niestety jest to najczęściej występująca neuropatia, która spowodowana jest dostarczaniem zbyt małej ilości glukozy do mózgu.

Z kolei zwiększona częstotliwość oddawania moczu i związane z tym pragnienie jest spowodowane obecnością zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi, oraz w moczu. Organizm chcąc zmniejszyć jej stężenie, dąży do tego, aby mocz rozcieńczyć. Stąd wywodzi się wzmożone uczucie pragnienia.

Dieta w cukrzycy

Podstawowym celem terapii tego schorzenia jest normalizacja stężenia glukozy we krwi.

Prawidłowe stężenie glukozy we krwi na czczo powinno wynosić 70-99 mg/dL. Wynik rzędu 100-125 mg/dL może świadczyć o stanie przedcukrzycowym, natomiast wartość >125 mg/dL wskazuje na obecność cukrzycy i może być podstawą do jej zdiagnozowania.

Odpowiednio dobrana dieta może zmniejszyć ryzyko wystąpienia zwiększonego jej stężenia, a co za tym idzie, zmniejszyć objawy choroby.

Indeks glikemicznym (IG) jest wskaźnikiem mówiącym o tym, jak bardzo, w stosunku do czystej glukozy, dane źródło węglowodanów podnosi cukier we krwi. Jest on bardzo użyteczny podczas komponowania diet dla osób chorych na cukrzycę, ale także dla tych, którzy chcą po prostu zadbać o swoje zdrowie. Dzięki temu, że spożywamy pokarmy o niskim indeksie glikemicznym, nie występuje nagły wzrost stężenia glukozy we krwi, a co za tym idzie wyrzut insuliny (w przypadku cukrzycy typu II).

Pod względem indeksu glikemicznego (IG) wyróżnić można 3 typy produktów:

• Niskim IG<55 (cukinia, marchew, biała kapusta, ogórek)
• Średnim IG=56-69 (ananas, melon, morele, chleb żytni pełnoziarnisty)
• Wysokim IG>70 (arbuz, bagietka pszenna, kajzerka pszenna, chipsy, frytki, żelki)

Należy o tym pamiętać podczas komponowania diety. Warto przy tym korzystać z pewnych źródeł informacji, takich jak na przykład kcalmar.com/blog/. W diecie osób chorych na cukrzycę powinny gościć przede wszystkim produkty o niskim bądź średnim indeksie glikemicznym. Pozwoli to na kontrolę stężenia glukozy we krwi oraz poprawi wrażliwość insulinową organizmu.

Produktami, które nie powinny znajdować się w diecie osób chorych na cukrzycę, są przede wszystkim produkty przetworzone, szczególnie z dodatkiem cukru. Charakteryzują się one wysokim indeksem glikemicznym, który powoduje niechciany, nagły skok glikemii.

Aby usprawnić reakcję organizmu na węglowodany warto wzbogacić swoją dietę o takie produkty jak: imbir, morwa biała, napar z zielonej herbaty, kozieradka. Badania wskazują na ich pozytywny wpływ na gospodarkę glukozową.

Podsumowanie

Dieta odgrywa bardzo ważną rolę podczas terapii cukrzycy typu II oraz I. Pozwola także zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań takich jak neuropatie (zaburzenia widzenia), miażdżyca lub zaburzenia pracy serca.