Najczęstszym nadużyciem jest podejmowanie na zwolnieniu lekarskim pracy zarobkowej - informuje Maria Szczęsna, naczelniczka wydziału zasiłków chrzanowskiego oddziału ZUS.

Jakie są zatem najczęstsze nieprawidłowości wykrywane u osób przebywających na zwolnieniach?
- Takim głównym nadużyciem jest podejmowanie na zwolnieniu lekarskim pracy zarobkowej. Podczas jednej z naszych kontroli w jednym z chrzanowskich sklepów zapytaliśmy osobę za ladą o panią X, która w tym dniu przebywała na zwolnieniu lekarskim. Pani zza lady odpowiedziała, że pani X jest nieobecna. Kontrolerzy również w miejscu zamieszkania nie zastali kontrolowanej, pozostawili więc informację o terminie zgłoszenia się do ZUS-u celem wyjaśnienia nieobecności. W wymaganym terminie zgłosiła się do nas pani zza lady, ukrywająca podczas kontroli swoją tożsamość. Została pozbawiona zasiłku chorobowego. Nasi kontrolerzy nie mają uprawnień do legitymowania nikogo. Jednak zgłaszając się do lekarza orzecznika, ubezpieczony musi przynieść ze sobą dokument tożsamości. Z naszej praktyki wynika, że częściej od pracowników nieprawidłowości dopuszczają się prowadzący działalność gospodarczą oraz występujący o zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia.

A co wtedy, gdy kogoś nie ma w domu? Są różne sytuacje życiowe.
- Osoby mające na zwolnieniu adnotację lekarza, że mogą chodzić, też powinny przebywać w domu. Od tej reguły są jednak wyjątki. Na przykład wyjście na zabiegi, do apteki, zrobienie niezbędnych zakupów czy wizyta u pracodawcy w celu dostarczenia mu zwolnienia. Na pewno jednak taką niezbędną czynnością nie jest malowanie mieszkania. Każda sprawa jednak jest badana indywidualnie. Jeśli kontrolerzy nie zastaną osoby w domu, wtedy zostawiają informację o terminie zgłoszenia w ZUS-ie lub w krótkim czasie ponawiają kontrolę. Od decyzji pozbawiającej zasiłku chorobowego ubezpieczony może odwołać się do sądu. W praktyce takich odwołań jest niewiele.

Kontrole mogą przeprowadzić również pracodawcy wypłacający zasiłki chorobowe. Korzystają z  tego prawa?
- W większych zakładach takie kontrole odbywają się systematycznie. W mniejszych jest z tym różnie. Dlatego w sierpniu przeprowadziliśmy dwa szkolenia. Uczestniczyli w nich przedstawiciele ponad stu firm z pięciu powiatów, jakie obejmuje nasz oddział. Podczas szkoleń przypominaliśmy pracodawcom o ich obowiązkach.

Kontrole dotyczą też wystawiania zwolnień. Tutaj też są nadużycia?
- Generalnie nie dochodzi do nadużywania wypisywania zwolnień. W ostatnim roku wystąpiły w naszym oddziale trzy przypadki pozbawienia lekarza prawa wystawienia zwolnień lekarskich.
Rozmawiał Marek Oratowski 

*****
W sierpniu oddział chrzanowski ZUS-u skontrolował 311 zwolnień lekarskich w ramach ogólnopolskiej akcji sprawdzającej zasadność ich wydawania i wykorzystywania. W pierwszym półroczu 2009 r. kontroli było 888, w roku ubiegłym 1713. Tylko w tym miesiącu sześć osób straciło prawa do zasiłku chorobowego. Wydano 107 orzeczeń skracających zwolnienie lekarskie.

Na zdjęciu: Maria Szczęsna, naczelniczka wydziału zasiłków chrzanowskiego oddziału ZUS