O zakazach związanych z wykonywaniem mandatu radnego gminy rozmawiamy z prawnikiem Robertem Morawskim.
Dyrektor szkoły podstawowej zostaje radnym. Czy może pełnić obie funkcje jednocześnie?
- Osoba, która uzyskała mandat radnego, nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej, a taką jest szkoła podstawowa. Nie może również być zastępcą kierownika. Dotyczy to oczywiście gminy, w której radny uzyskał mandat.
Czy takie ograniczenie dotyczy również pracownika urzędu gminy, który w wyborach zdobył mandat?
- Oczywiście. W takiej sytuacji rozwiązanie jest następujące: w ciągu siedmiu dni od ogłoszenia wyników wyborów, taka osoba musi złożyć wniosek o bezpłatny urlop. Radny otrzymuje taki urlop na czas sprawowania mandatu oraz trzech miesięcy po jego wygaśnięciu. Niezłożenie takiego wniosku jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu radnego.
Powiedzmy, że miejscowy przedsiębiorca chce wręczyć radnemu prezent z okazji świąt. Czy obdarowywany może go przyjąć?
- Radni nie mogą przyjmować darowizn ani podejmować dodatkowych zajęć, ponieważ to mogłoby podważyć zaufanie do nich.
A co w sytuacji, kiedy radny wynajmuje od gminy pomieszczenie, w którym prowadzi sklep?
- Radny nie tylko nie może prowadzić działalności gospodarczej w takim pomieszczeniu, ale nie może również zarządzać działalnością ani być pełnomocnikiem w jej prowadzeniu jeśli mienie gminy jest w niej wykorzystywane.
Prezes zakładu gospodarki komunalnej, który jest własnością gminy zostaje radnym. Czy powinien zrezygnować wtedy ze stanowiska?
- Radny nie może być członkiem żadnych władz w spółce, w której udziały ma gmina. Jego wybór na takie stanowisko jest z mocy prawa nieważny. Jeśli jednak rzeczywiście pełnił tę funkcję przed wyborem, ma trzy miesiące na zrzeczenie się stanowiska. Jeśli tego nie zrobi, traci je z mocy prawa. Radni nie mogą również posiadać pakietu większego niż 10 procent udziałów w gminnych spółkach.
Przypuśćmy, że radny ignoruje zakazy dotyczące działalności gospodarczej oraz zakaz zasiadania we władzach spółki z udziałem kapitałowym gminy. Co mu grozi w takiej sytuacji?
- Naruszenie tych przepisów skutkuje utratą w danym roku prawa do diety.