Wybory
Jak zostać burmistrzem lub wójtem
Prawo wybieralności przysługuje obywatelce i obywatelowi polskiemu, który w dniu głosowania ma ukończone/kończy 25 lat. Kandydat lub kandydatka na burmistrza/wójta nie musi stale zamieszkiwać w gminie, w której kandyduje.
Kodeks wyborczy pozbawia prawa wybieralności następujące osoby:
- skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- wobec których wydano prawomocne orzeczenie stwierdzające utratę prawa wybieralności wskutek złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego.
Kandydując na wójta nie można jednocześnie kandydować do rady powiatu i do sejmiku województwa.
nW wyniku nowelizacji Kodeksu wyborczego, która weszła w życie 31 stycznia 2018 roku, wprowadzono zasadę „dwukadencyjności" wójtów. Oznacza ona, że prawa wybieralności w wyborach wójta w danej gminie nie ma osoba, która została uprzednio dwukrotnie wybrana w wyborach wójta w tej gminie. Istotne jest jednak, że w tegorocznych wyborach nie uwzględnia się poprzednich kadencji wójtów. Osoby pełniące wcześniej nawet dwukrotnie funkcję wójta mogą zatem kandydować w tegorocznych wyborach.
Do zgłoszenia kandydata lub kandydatki na wójta prawo ma tylko komitet wyborczy. Musi być to komitet, który zarejestrował listy kandydatów i kandydatek na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez komitet kandydatów i kandydatek na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu. Ostatni warunek oznacza zatem konieczność dostosowania liczby zarejestrowanych kandydatów i kandydatek do liczby radnych wybieranych w danym okręgu.
Kandydatów lub kandydatki na wójta zgłasza się do gminnej komisji wyborczej najpóźniej w 25. dniu przed dniem wyborów, do godziny 24.00.
Do zgłoszenia należy też dołączyć oświadczenie o wyrażeniu zgody na kandydowanie, o posiadaniu prawa wybieralności oraz oświadczenie lustracyjne lub informację o jego złożeniu w przypadku kandydatów i kandydatek urodzonych przed 1 sierpnia 1972 roku.
Jeżeli zgłoszenie spełnia warunki określone w Kodeksie, gminna komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje kandydata lub kandydatkę na wójta.
(oprac. na podst. materiałów Fundacji im. Stefana Batorego)
Przełom nr 15 (1340) 11.4.2018