Nie masz konta? Zarejestruj się

Alwernia

WYBORY SAMORZĄDOWE. Co trzeba wiedzieć o wyborach samorządowych

25.01.2024 22:45 | 0 komentarzy | 1 834 odsłona | Alicja Molenda
Wybory do rad gminnych, powiatowych i sejmiku wojewódzkiego oraz wybory wójta i burmistrzów, odbędą  się 7 kwietnia, tydzień po świętach. Ewentualna druga tura wybierania szefów gmin - dwa tygodnie później (21 kwietnia).
0
WYBORY SAMORZĄDOWE. Co trzeba wiedzieć o wyborach samorządowych
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas
Zanim poznamy szczegółowy kalendarz dotyczący kwietniowych wyborów, odnotujmy kilka zmian organizacyjnych wprowadzonych przez krakowską delegaturę Krajowego Biura Wyborczego. Będzie mniej radnych powiatowych, większy okręg wyborczy do sejmiku i nowe okręgi wyborcze w gminie Trzebinia.

Najważniejsze zmiany dotyczące nadchodzących wyborów to:

1. DO POWIATU

Z powodu spadku liczby mieszkańców gmin, rada powiatu chrzanowskiego straci w nadchodzącej kadencji dwóch radnych. Obecnie jest ich 25, będzie 23.
W 2018 r., kiedy to odbyły się ostatnie wybory do samorządów, liczba mieszkańców powiatu chrzanowskiego wynosiła 121 155. Na koniec 2022 r. już tylko 119 719. W ciągu pięciu lat gmina Chrzanów straciła ponad 2700 mieszkańców, gmina Trzebinia 1400, gmina Libiąż 1135, gmina Alwernia 280, a Babice 124 osoby.
Taka właśnie sytuacja spowodowała zmniejszenie liczby mandatów o dwa, a co ciekawe, także obniżenie od 1 stycznia 2024 r. wynagrodzenia zasadniczego starosty chrzanowskiego o 500 zł.
Kto zyskał, kto traci? Po jednym radnym mniej będzie w powiatowej radzie z Chrzanowa, Trzebini i Libiąża. Jeden mandat zyskały natomiast Alwernia i Babice, będące w tym samym okręgu wyborczym.
Tak więc Chrzanów wybierze 8 radnych powiatowych, Trzebinia 6, Libiąż 4, Alwernia i Babice 5 radnych.
Pięć lat temu do rady powiatu kandydowało 145 osób. Z tego grona wybraliśmy 25 radnych. Z powodu zmniejszenia liczby mandatów w trzech gminach, zapowiada się większa konkurencja, o ile nie zmniejszy się liczba chętnych do powiatowej rady.

2. DO SEJMIKU

Sejmik wojewódzki ma mieć jak dotąd 39 radnych.
Do sejmiku województwa w 2018 r. mieszkańcy powiatu chrzanowskiego głosowali wspólnie z mieszkańcami powiatów oświęcimskiego i olkuskiego. Ze względu na spadek liczby mieszkańców, do okręgu dołączono również powiat miechowski.
W okręgu tym wybierzemy 5 radnych. Choć to mały okręg, konkurencja wzrasta.
Obecnie powiat chrzanowski reprezentują w sejmiku Tadeusz Arkit (PO) oraz Rafał Kosowski (PiS).

3. DO GMINY TRZEBINIA

Wojewódzki Komisarz Wyborczy podzielił gminę Trzebinia przed tegorocznymi wyborami na trzy okręgi, dwie wioski (Piłę Kościelecką i Czyżówkę) przyłączając do miasta.
Pierwszy okręg (tak jak pięć lat temu) to miasto Trzebinia z Piłą Kościelecką (8 radnych), drugi to Siersza, Gaj i Krze z Czyżówką (5 radnych), trzeci, tradycyjnie najliczniejszy pod względem uprawnionych do głosowania, to sołectwa (8 radnych).
Okręg 1. Miasto Trzebinia (część) i Piła Kościelecka (8 radnych)
Trzebinia ulice: ul. Krakowska, ul. Młoszowska, ul. Targowa, Plac Targowy, ul. Długosza, ul. Dworcowa, ul. Hutnicza, ul. Kilińskiego, ul. Kochanowskiego, ul. Korczaka, ul. Kościuszki, ul. Krasickiego, ul. Metalurgiczna, ul. Mickiewicza, ul. Ochronkowa, ul. Przemysłowa, ul. Słowackiego, ul. Szewska, ul. Szymanowskiego, ul. Wolności, ul. Żwirki i Wigury, ul. Głogowa, ul. Topolowa, ul. Wiśniowa, ul. Handlowa, ul. Krótka, ul. Św. Stanisława, Plac Mały Rynek, ul. Narutowicza, ul. Marszałka Piłsudskiego, ul. Rybna, l Rynek, ul. Starowiejska, ul. Szkolna, ul. Szpitalna, os. Na Skale, ul. Norwida, ul. Cicha, ul. Grunwaldzka nr parzyste od 2 do 52, nieparzyste od | do 23, ul. Jasna, ul. Kościelna, ul. Księdza Harcmistrza Luzara, ul. Spokojna, ul. Na Wzgórze, ul. Parkowa, ul. Prosta, ul. Sadowa, ul. Słoneczna, ul. Strzelnicza, ul. Tęczowa, ul. Dworska nr parzyste, nr nieparzyste od 1 do 23, ul. Jagodowa, ul. Armii Krajowej, ul. Broniewskiego, ul. Dąbrowskiego, ul. Długa, ul. Głowackiego, ul. Harcerska, ul. Konopnickiej, ul. Kopernika, ul. Kraszewskiego, ul. Łukasiewicza, ul. Okrzei, ul. Orzeszkowej, ul. Prusa, ul. Pułaskiego, ul. Puszkina, ul. Reja, ul. Sienkiewicza, ul. Staszica, ul. Stanisława Lema, ul. Tuwima, ul. Waryńskiego, ul. Wyspiańskiego, ul. Kwiatowa, ul. I Maja nr nieparzyste do nr 145, nr parzyste do nr 158, ul. Rolna, ul. Kasprzaka, ul. Wspólna, ul. Lipcowa bez nr 70, ul. Styczniowa, ul. Okrężna, ul. Mokra, ul. Generała Sikorskiego, ul. Końcowa, ul. Osiedlowa, ul. Fabryczna, ul. Górna, ul. Nowa, ul. Kręta, ul. Rafineryjna, ul. Podbuczyna, ul. Tysiąclecia Państwa Polskiego, ul. Plater, ul. Lipowa, ul. Lipowa Boczna, ul. Krzywa, ul. Dołki, ul. Graniczna, ul. Smółki, ul. Wesoła, ul. Bema, ul. Owocowa, ul. Poprzeczna, ul. Skalna, ul. Złota, os. Widokowe: Piła Kościelecka
Okręg 2. Miasto Trzebinia (część) i Czyżówka (5 radnych)
Trzebinia ulice: ul. Cichy Kącik, ul. Grunwaldzka nr nieparzyste od nr 25 do końca, nr parzyste od nr 56 do końca, ul. Gwarków, ul. Kopalniana nr nieparzyste od nr | do nr 3, nr parzyste od nr 2 do nr 10, ul. Lipcowa 70, ul. Ładna, ul. Miła, ul. Rodzinna, ul. Rzeszowiaków, ul. Spacerowa, ul. Zaciszna, ul. Dworska nr nieparzyste od nr 25 do końca, ul. Zgodna, ul. Żabia, ul. I Maja nr parzyste od nr 164 do końca, ul. Bolesława Chrobrego, ul. Brzozowa, ul. Chrzanowska, ul. Ciężkowicka, ul. Cyprysowa, ul. Dębowa, ul. Dolna, ul. Gościnna, ul. Grzybowa, ul. Jodłowa, ul. Leśna, ul. Łąkowa, ul. Młyńska, ul. Niecała, ul. Ogrodowa, ul. Partyzantów, ul. Podmokła, ul. Polna, ul. Robotnicza, ul. Sosnowa, ul. Stara Maszyna, ul. Stawowa, ul. Stojałowskiego, ul. Szczakowska, ul. Świerkowa, ul. Wierzbowa, ul. Zielona, ul. Akacjowa, ul. Boczna, ul. Braci Romockich, ul. Dembowskiego, ul. Dyrekcyjna, ul. Górnicza, ul. Jana III Sobieskiego, ul. Jana Pawła II. ul. 11 Listopada, ul. Łukowa, ul. Odkrywkowa, ul. Piaskowa, ul. Podwale, ul. Solskiego, ul. Sportowa, ul. 22 Stycznia 1863 r. , ul. Szybowa, ul. Wąska, ul. Wyzwolenia, ul. Zwycięstwa, ul. Żeromskiego, os. Gaj, ul. Matejki, ul. Podleska, ul. Olkuska, ul. Studzienna, ul. Płocka, ul. Skośna, ul. Kamienna; sołectwo Czyżówka
Okręg 3. Sołectwa gminy Trzebinia (8 radnych)
Sołectwo Płoki, Lgota, Myślachowice, Psary, Karniowice, Dulowa, Młoszowa, Bolęcin.

Rządzą prawie pięć i pół roku

22 listopada 2023 r. prezydent Andrzej Duda przedłużył kadencję organów samorządu terytorialnego - burmistrzów, prezydentów, marszałków i rad wszystkich szczebli. Oznacza to, że wybory do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich oraz wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów, które planowo miały być przeprowadzone jesienią 2023 roku, odbędą się wiosną 2024 roku. Dokładnie 7 kwietnia.
VIII kadencja samorządu jest pierwszą pięcioletnią kadencją (2018-2023) w historii odrodzonego samorządu terytorialnego. Od 1990 r. kadencje samorządowych rad i prezydentów trwały cztery lata. Na początku 2018 roku Sejm zdecydował jednak o przedłużenie kadencji do pięciu lat.
Uzasadniano to faktem, że jesienią 2023 roku były wybory parlamentarne i trudno będzie przeprowadzić je niewielkim odstępie terminów z wyborami samorządowymi. Gdyby nie wydłużono kadencji do pięciu lat, taka kolizja by nie powstała, gdyż wybory samorządowe odbyły by się jesienią 2022 roku.
Przedłużenie obecnej kadencji ma charakter wyjątku i kolejne kadencje mają już trwać pięć lat. Przeciwko przedłużaniu kadencji protestowało wielu samorządowców, a prezes Związku Miast Polskich zwrócił się do Prezydenta RP z wnioskiem o niepodpisywanie ustawy. Argumentował m.in., że jednorazowy konflikt wyborów w r. 2023 zostanie zastąpiony stałym konfliktem wyborów samorządowych z wyborami do Parlamentu Europejskiego, ponieważ kadencje obu organów trwają pięć lat. Podał przykład kumulacji wyborów w roku 2005, kiedy to wybory parlamentarne (25.09) i prezydenckie (9.10) dzieliły dwa tygodnie, nie powodując żadnych istotnych komplikacji. W roku 2023 możliwe było zarządzenie wyborów samorządowych i parlamentarnych w odstę­pie sześciu tygodni, który jest wystarczającym okresem czasu, by poszczególne etapy kalendarzy wyborczych nie kolidowały ze sobą. Tak się jednak nie stało.

Ilu było kandydatów w 2018 r.

Poprzednie wybory samorządowe odbyły się 21 października 2018 r. W pięciu gminach powiatu chrzanowskiego o stanowiska burmistrzów i wójta ubiegali się:
w Trzebini - 3 kandydatów (Waldemar Dziadowiec, Jarosław Okoczuk i Grzegorz Żuradzki)
w Libiążu - 3 kandydatów (Jarosław Łabęcki, Jacek Latko i Krzysztof Kozik)
w Chrzanowie - 4 kandydatów (Aleksandra Czucz, Andrzej Filipczak, Krzysztof Kasperek i Robert Maciaszek)
w Babicach - 2 kandydatów (Jarosław Głogowski, Radosław Warzecha)
w Alwerni - 4 (Krzysztof Kurzański, Krystyna Wojtoń, Tomasz Siemek i Beata Nadzieja-Szpila)
w Krzeszowicach - 3 kandydatów (Wacław Gregorczyk, Michalina Nowakowska-Malczyk, Andrzej Osiniak)

W kadencji 2024-2029 nie zmieni się liczba radnych w gminach. Ilu ich jest i będzie?

Alwernia - 15
Babice - 15
Chrzanów - 21
Libiąż - 21
Trzebinia - 21

 

Koalicje już się tworzą

KO, Lewica i Trzecia droga mają wspólnie wystawić kandydatów do sejmików. Ta koalicja może się również „objawić” w wyborach burmistrzów. Czy to będzie korzystne z punktu widzenia wyborców - czytaj na s. 2.