Auto zostawiłem na parkingu przy drodze z Bukowna do Olkusza (sąsiedztwo Domu Seniora „Leśna Polana"), gdzie mamy węzeł tras turystycznych. Są tablice informacyjne, więc wybierając choćby czerwony Szlak Sztoły, z łatwością trafimy do źródła tej rzeki w Żuradzie.

Osobliwa dolina
W Żuradzie jest obecnie główne źródło Sztoły - rzeki liczącej kiedyś ok. 13 km i uchodzącej do Białej Przemszy pod Sławkowem. Dzisiaj Sztołę możemy podziwiać tylko w jej początkowym odcinku. Już w Bukownie koryto jest suche jak pieprz.
Sztoła uformowała malowniczą dolinę - krętą i głęboko wciętą w piaszczyste podłoże. Zbocza porastają zazwyczaj bory sosnowe. Właśnie w pobliżu źródła w Żuradzie napotykamy czarny Szlak Kordonów Granicznych w formie pętli, którym od tej chwili będziemy podróżować. Proponuję kierunek zgodny z ruchem wskazówek zegara, bo tak będzie po prostu wygodniej ze względu na pokonywanie przewyższeń.

Ciekawa historia
Przemierzamy tereny, przez które w latach 1815-1914 przebiegała granica pomiędzy Królestwem Polskim (część Imperium Rosyjskiego) a Rzeczpospolitą Krakowską (Wolne Miasto Kraków), a od 1846 r. Cesarstwem Austrii (później Austro-Węgry).
Na granicy znajdowały się posterunki rosyjskie, nazywane kordonami. Będziemy mijać kordony: Kochman, Złamaną i Ćwięk, a także dawny rosyjski urząd celny w Niesułowicach. W każdym punkcie zostały ustawione tablice informacyjne ze starymi zdjęciami i bardzo ciekawą historią.
Cała proponowana trasa (dojazd do źródeł Sztoły plus szlak kordonów) liczy ok. 30 km i momentami jest dość trudna, ale wrażenia gwarantowane.