W niedzielne popołudnie na chrzanowskim rynku miała miejsce inscenizacja historyczna z okazji 230. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej.

Wydarzenie, którego patronem medialnym był "Przełom", zostało zorganizowane w ramach projektu „Staszicowe Spotkania z Historią – Insurekcja Kościuszkowska”, realizowanego przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.

Stowarzyszenie Przyjaciele Staszica, które pozyskało fundusze oraz uczniowie i nauczyciele z I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Chrzanowie.

W inscenizacji historycznej wzięli udział członkowie Stowarzyszenia Przyjaciele Staszica, nauczyciele i uczniowie I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Chrzanowie oraz członkowie Towarzystwa Krzewienia Tradycji Kawalerii Polskiej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego i Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Chrzanowie.

- Scenariusz tego wydarzenia napisała historia, a my zaaranżowaliśmy je do układu chrzanowskiego rynku. Stroje wypożyczyliśmy z filmówki, zatem niektórzy rekonstruktorzy mieli na sobie stroje, które kiedyś wystąpiły w filmach. Podczas inscenizacji oparliśmy się tylko na przysiędze złożonej 230 lat temu przez Tadeusza Kościuszkę na Rynku w Krakowie. W tak krótkim happeningu nie da się opowiedzieć całej historii, zwłaszcza tych aspektów batalistycznych. W powstaniu kościuszkowskim nie zabrakło lokalnego akcentu. Chrzanów też swojego rekruta wystawił do powstania. Do Chrzanowa trafiły też tak zwane podziękowania Kościuszki dla mieszkańców. Podziękowania te nie zachowały się. Z przekazów ustnych wiemy jednak, że taki dokument był - mówi Agnieszka Bąk, członkini Stowarzyszenie Przyjaciele Staszica.

[WIDEO]9503[/WIDEO]

Insurekcja kościuszkowska to powstanie narodowe, które rozpoczęło się 24 marca 1794 r., a zakończyło 16 listopada 1794 r. Powstańcy, pod wodzą Tadeusza Kościuszki, walczyli początkowo przeciwko Rosji, a następnie także przeciwko Prusom. Główną przyczyną wybuchu powstania była, zaistniała po drugim rozbiorze, sytuacja na ziemiach polskich. Niezadowolenie wywoływało postępowanie zaborców względem Polaków (eksploatacja ekonomiczna). Panowała też powszechna niechęć do targowiczan.

Bezpośrednimi przyczynami wybuchu powstania była decyzja o redukcji wojska polskiego oraz wykrycie organizatorów spisku przygotowujące narodowowyzwoleńcze powstanie. Wojsko polskie częściowo zostało rozwiązane, a częściowo wcielano je do wojska rosyjskiego. Na przeprowadzenie redukcji wojska nie zgodził się brygadier Antoni Madaliński. Wyruszył w stronę Krakowa, a w pościg za nim ruszyły wojska rosyjskie. Na Rynku w Krakowie Tadeusz Kościuszko złożył przysięgę na wierność narodowi, zostając dyktatorem powstania.

Jego symbolem jest wygrana bitwa pod Racławicami. Dużą rolę odegrali w niej kosynierzy, czyli uzbrojeni w kosy chłopi. Po upadku powstania w roku 1795 Austria, Prusy i Rosja dokonały trzeciego rozbioru Polski, w wyniku którego państwo polskie zostało wymazane z mapy Europy.