Tęczyn będzie otwarty dla turystów

ZABYTKI. Historia starań o uratowanie zamku Tęczyn w Rudnie pokazuje, że ambitne plany można sobie schować do kieszeni. Większy skutek przynosi metoda małych kroków. Andrzej Żbik, wiceburmistrz Krzeszowic, ujawnia pomysł na szybkie udostępnienie ruin.

ZABYTKI. Historia starań o uratowanie zamku Tęczyn w Rudnie pokazuje, że ambitne plany można sobie schować do kieszeni. Większy skutek przynosi metoda małych kroków. Andrzej Żbik, wiceburmistrz Krzeszowic, ujawnia pomysł na szybkie udostępnienie ruin.

Tablica z napisem: "Obiekt zagrożony katastrofą budowlaną. Zakaz wstępu" ostrzega przed wejściem do warowni. Jak długo jeszcze tak będzie? Dawną siedzibę Toporczyków i Tęczyńskich zalicza się do najwspanialszych rezydencji możnowładczych w Polsce.

Za ponad milion
Odwiedzając zamek, rzuca się w oczy barbakan odrestaurowany podczas zeszłorocznych prac. Tęczyński barbakan - w połączeniu z około 60-metrową sienią przejazdową, niegdyś przesklepioną - stanowi, według wybitnego znawcy architektury Bohdana Guerquina, unikat w skali kraju. Idąc dalej widać na początku sieni, po lewej stronie, pierwotny budynek bramny. Został również częściowo wyremontowany. Potężna wieża Nawojowa zyskała natomiast nową więźbę dachową. Jest pokryta dachówką ceramiczną. Na górę prowadzą drewniane schody. W niektórych miejscach fachowcy wzmocnili mury stalowymi konstrukcjami (kotwami), uzupełnili też ubytki. Wspomniane prace kosztowały około 1 mln 150 tys. zł. Nie pozwoliły jednak na otwarcie zamku dla turystów.

Co dalej?
Szacunki mówią, że potrzeba ponad 10 mln zł na kompleksowe zabezpieczenie całej warowni. To astronomiczna suma jak na budżet Krzeszowic. Również historia samorządowych starań o uratowanie zabytku pokazuje, że nie ma co liczyć na jednorazowy zastrzyk zewnętrzny w takiej wysokości. Co robić? Lepszy skutek przynosi metoda małych kroków. Do zeszłorocznego zakresu robót, opiewającego na ponad milion złotych, gmina dostała pięćdziesięcioprocentowe dofinansowanie z Ministerstwa Kultury. Teraz stara się o pół miliona na dalsze prace. Samorząd nie przewidział wkładu własnego. Wiceburmistrz Andrzej Żbik twierdzi jednak, że są duże szanse na otrzymanie pieniędzy. Resort ma odpowiedzieć do końca kwietnia.

Straszak na dzisiaj
Turyści, widząc rusztowania wokół wieży Nawojowej, myślą, że nadal trwa konserwacja ruin. Tymczasem zakończył się I etap prac.
- Mury wieży nie będą już zabezpieczane - nie pozostawia złudzeń Andrzej Żbik, zastępca burmistrza Krzeszowic.
Dlaczego więc rusztowania wciąż opasują obiekt?
- Ustaliliśmy z wykonawcą, że nie zdemontuje rusztowań, żeby zamek pozostał nadal placem budowy i żeby na razie ludzie tam nie chodzili. Poza tym liczymy na kontynuowanie robót - wyjaśnia.

Plany na przyszłość
Wiceburmistrz Andrzej Żbik zdradza pomysł na szybkie otwarcie zabytku. W przypadku pozyskania pół miliona złotych zostanie wytyczona skrócona trasa. Turyści wchodzą przez barbakan, następnie planowanymi schodami dostają się do pierwotnego budynku bramnego, stamtąd bezpośrednio na dziedziniec, a następnie do wieży Nawojowej. Z góry będą mogli podziwiać panoramę okolicy.
- Całą resztę zamku, na razie niedostępną dla zwiedzających, odgrodzimy siatką - mówi. Całą resztę, czyli zabudowania mieszkalno-reprezentacyjne oraz dwie baszty w północnej i wschodniej części, kaplicę, a także przedzamcze i bastiony w południowej części fortecy.
Co w sytuacji, gdy jednak nie uda się pozyskać pieniędzy z Ministerstwa Kultury? Wówczas może być problem, bo w tegorocznym budżecie gminy Krzeszowice nie ma ani grosza na ratowanie Tęczyna.
Łukasz Dulowski
Na www.przelom.pl  zdjęcia z ostatnich prac remontowych w zamku Tęczyn.

WARTO WIEDZIEĆ
Zamek Tęczyn to własność Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych, od 1996 r. jest użytkowany przez gminę Krzeszowice.
Zabezpieczanie warowni rozpoczęto w latach 1912-1913, kontynuowano po 1949 r. Z tamtego okresu pochodzą schody z dziedzińca na piętro zabudowań reprezentacyjnych.

Przełom nr 12 (982) 16.3.2011