Nie masz konta? Zarejestruj się

Poręba Żegoty

Dzisiaj została ruina po dawnym pałacu Szembeków w Porębie Żegoty. A jak było? (ZDJĘCIA)

11.02.2023 11:00 | 0 komentarzy | 11 629 odsłon | Łukasz Dulowski
Przy szosie wojewódzkiej 780 sterczą zewnętrzne mury części mieszkalno-reprezentacyjnej i walące się czworaki. Kiedyś była to okazała siedziba szlachecka.
0
Dzisiaj została ruina po dawnym pałacu Szembeków w Porębie Żegoty. A jak było? (ZDJĘCIA)
Zespół pałacowy w Porębie Żegoty na pocztówce z pocz. XX w. Ze zbiorów Muzeum w Chrzanowie
Wiesz coś więcej na ten temat? Napisz do nas

Resztki zespołu pałacowego pochodzą z II poł. XVIII w. Rezydencję, mieszczącą pięknie urządzone pokoje, spalili Rosjanie w 1945 r.

W latach 90. XX w. zespół pałacowy stał się własnością gminy Alwernia, która w 2002 i 2006 sprzedała pałac oraz park prywatnej osobie. Dzięki jej staraniom zostało tylko odnowione mauzoleum Szembeków.

***
Prof. Bogusław Krasnowolski pisze w książce „Pałace, dwory i folwarki powiatu chrzanowskiego", że lokacja Poręby Żegoty mogła przypaść na II poł. XIII w. Jej nazwa wiąże się z umiejscowieniem na leśnej porębie, a drugi człon wskazuje na kasztelana krakowskiego Żegotę herbu Topór.

Niewielki renesansowy dwór w Porębie Żegoty mógł powstać w XVI w.

Obecne ruiny pałacu pochodzą z II poł. XVII w., gdy Poręba Żegoty należała do Franciszka Szwarcenberg-Czernego. Jego córka Marianna wyszła za mąż za Józefa Szembeka i tak majątek porębski trafił do Szembeków.

W 1787 r. Aleksander Szembek gościł w pałacu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Z kolei pamiętnikarz Kazimierz Girtler tak w 1824 r. opisywał pałacowe życie:
„Starzy Szembekowie siedząc w Porębie dwór mieli po staremu liczny, był i laufer, który co tydzień a nawet dwa razy w tygodniu do Krakowa po listy i gazety biegał (...) Pani rozmiłowana była w ogrodzie, po szklarniach utrzymywała wiele nadobnych roślin, a jak to zwykle owymi czasy, była pomarańczarnia, gdzie rodne cytrynowe i pomarańczowe drzewa chowano; była też figarnia, tam rosły w gruncie figowe drzewa, bobkowe, laury, granaty."