Helicobacter pylori - czym jest, jakie są objawy i jak sobie z nią radzić?

Helicobacter pylori to najprościej rzecz ujmując bakteria, której obecność w organizmie człowieka prowadzić może do powstawania wrzodów żołądka i dwunastnicy. Jak się przed nimi chronić, jakie są objawy i jak przebiega leczenie? Na te wszystkie pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

Helicobacter pylori - czym jest?

Bakterie z gatunku Helicobacter pylori to gram-ujemne bakterie
o charakterystycznym spiralnym kształcie, posiadającymi rzęski na jednym z końców - pozwalającymi im na poruszanie się. Zdolność ruchu pozwala bakteriom wnikać w głąb błony śluzowej żołądka. Dodatkowo bakterie te mają zdolność wytwarzania enzymu (tak zwanej ureazy), która powoduje rozkład mocznika na amoniak, przez co dochodzi do zmiany pH środowiska z kwaśnego na zasadowe. Obie te istotne cechy pozwalają przeżyć bakteriom Helicobacter pylori w kwaśnym środowisku żołądka. Natomiast za powstanie procesu zapalnego, a w konsekwencji wrzodów czy nowotworu żołądka lub dwunastnicy, odpowiedzialne są toksyny produkowane przez bakterie, w szczególności cytotoksyna wakuolizująca.

Bakteria helicobacter - czynniki ryzyka i objawy zakażenia
Podstawowymi czynnikami ryzyka, które mogą być przyczyną zakażenia helicobacter pylori są: złe warunki socjalne i ekonomiczne, duża liczba domowników w małym mieszkaniu, zamieszkiwanie w krajach rozwijających się, predyspozycje genetyczne oraz predyspozycje rasowe (częściej bakteria ta występuje u rasy czarnej). Generalnie bardzo ważne w zapobieganiu zakażeniu jest przestrzeganie zasad higieny.
Jeżeli chodzi o objawy zakażenia, to bardzo często zdarza się tak, że obecność bakterii w organizmie nie daje żadnych oznak. Jest wykrywana dopiero gdy zaczną dokuczać nam wrzody (silne bóle brzucha po jedzeniu, wzdęcia i uczucie pełności). Helicobacter pylori to tak zwana bakteria patogenna, to znaczy, że zawsze powoduje zmiany zapalne w błonie śluzowej żołądka co jest nierozerwalne z odpowiedzią immunologiczną organizmu. Niestety organizm nie jest w stanie sam sobie z nią poradzić co prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego. Jednak jakie symptomy mogą nas zaniepokoić i wskazywać na zakażenie? Bóle w nadbrzuszu, mdłości, zgaga, wzdęcia odbijanie, wzdęcia, ból brzucha, brak apetytu czy zaparcia to objawy, które mogą wskazywać na zakażenie. Oczywiście jak widać symptomy te są niejednoznaczne i mogą wskazywać na wiele innych schorzeń lub po prostu na chwilowe problemy żołądkowe. Warto jednak znając zagrożenie zapobiegać lub badać się w tym kierunku. Ale no właśnie - gdzie się badać, jak wygląda takie badanie i jak przebiega leczenie jeśli do zakażenia już doszło?

Dowiedz się więcej o Helicobacter Pylori

Helicobacter pylori - wykrywanie i leczenie
Istnieje wiele metod, które pozwalają na wykrycie infekcji - są one różnorodne pod względem stopnia inwazyjności, oczekiwania na wynik czy czułości. Pierwszym ze sposobów jest metoda histologiczna i szybki test urazowy - polega na pobraniu wycinka błony śluzowej żołądka podczas gastroskopii. Następnie materiał jest oceniany pod kątem zmian morfologicznych (mogą być to komórki nowotworowe lub stan zapalny). Inną metodą jest test barwny - na wskaźnik z zawartością mocznika nakłada się wycinek błony śluzowej żołądka, a następnie ocenia się zmianę barwy. Jest to metoda inwazyjna bo wymaga zabiegu mocno ingerującego w organizm, jednak należy do metody bardzo wiarygodnej zarówno w diagnozowaniu zakażenia jak i potwierdzenia wyleczenia. Inną metodą diagnostyczną jest oznaczanie helicobacter pylori w kale - są to testy oznaczające antygen, bardzo wiarygodne zarówno do diagnozowania zakażenia jak i oceny wyleczenia. Obecność bakterii helicobacter pylori można stwierdzić również we krwi - są zadowalające jeśli chodzi diagnostykę, jednak nie sprawdzają się w ocenie wyleczenia, ponieważ przeciwciała pomagające w leczeniu utrzymują się w krwi bardzo długo. Jeżeli chodzi o ocenę skuteczności leczenia, to test diagnozujący należy wykonać dopiero 4 tygodnie po zakończeniu leczenia. Zalecany jest w tym przypadku test oddechowy lub oznaczenie antygenu helicobacter w kale.

Skuteczne leczenie następuje po zastosowaniu tak zwanego leczenia skojarzonego - podania leków antybakteryjnych (antybiotyków) oraz leku, który ma za zadanie zmniejszyć wydzielanie soku żołądkowego (tak zwanych inhibitorów pompy protonowej).

Profilaktyka zakażeń helicobacter pylori
Jasne zasady profilaktyczne w przypadku helicobacter pylori nie są opracowane, jednak istnieją podstawowe metody, które mają za zadanie obniżyć ryzyko zachorowania.

Należą do nich:
- dbanie o podstawowe zasady higieny (szczególnie w żłobkach czy przedszkolach)
- karmienie piersią
- prawidłowe odżywianie (dieta bogata w antyoksydanty - wit.C, wit. E czy beta-karoten), która może być dostarczana zarówno w dobrej jakości pożywieniu jak i w postaci suplementów

Możliwe, że w przyszłości opracowana zostanie szczepionka przeciwko helicobacter pylori, jednak na ten moment profilaktyka i regularne badania są jedynym wyjściem, które pozwoli zapobiec nieprzyjemnym konsekwencjom rozwoju tej bakterii w organizmie.