Stożek rogówki - co to za choroba?

Nasze oczy nie zawsze są okrągłe. U niektórych osób przednia powierzchnia gałki ocznej może przyjmować stożkowaty kształt, prowadząc do schorzenia zwanego stożkiem rogówki. Co to za choroba? Jak się objawia? I jak ją leczyć?

Rogówka jest ważniejsza niż myślisz!

Z przodu naszej gałki ocznej, jeszcze przed źrenicą i tęczówką znajduje się rogówka. To bardzo ciekawa część oka. Czy wiesz, że nie posiada żadnych naczyń krwionośnych? Gdyby je miała, nie mogłaby być przezroczysta i w efekcie przesłaniałaby nam obraz. Właśnie dlatego odżywia się ona przez dyfuzję, dzięki czemu może być całkowicie przezroczysta. Jest bardzo silnie unerwiona (m.in. dlatego tak nas boli, gdy coś wpadnie nam do oka). Do głównych funkcji rogówki należy załamywanie i skupianie promieni światła docierających do oczu z zewnątrz i - najprościej mówiąc - właśnie dzięki temu widzimy.

Czym jest stożek rogówki?

Stożkiem rogówki nazywamy schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do nadmiernego ścieńczenia i uwypuklenia rogówki - tak, że przybiera ona bardziej trójkątny kształt. U pacjentów z zaawansowaną postacią choroby jest to widoczne z zewnątrz gołym okiem. Stożek może pojawić się właściwie w każdym wieku, choć statystycznie najczęściej występuje u młodych mężczyzn ok. 30. roku życia.

Czynniki ryzyka stożka rogówki

Skąd bierze się choroba? Trudno jednoznacznie stwierdzić - bezpośrednia przyczyna jej powstawania nie jest jeszcze znana. Naukowcom udało się jednak znaleźć czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia stożka rogówki. Zaliczamy do nich m.in.:

• niektóre choroby wzroku (np. zapalenie rogówki, zwyrodnienie barwnikowe siatkówki);
• pocieranie oczu;
• alergie i schorzenia atopowe;
• niezapalne choroby tkanki łącznej (np. zespół Marfana, zespół Elhersa-Danlosa);
• dużą ekspozycję na promieniowanie UV (częste opalanie się, okulary przeciwsłoneczne bez odpowiedniego filtra);
• czynniki genetyczne;
• błędy podczas korzystania z soczewek kontaktowych (m.in. zbyt długie noszenie ich, brak odpowiedniej higieny);
  opadające górne powieki.

Choć na większość z wymienionych kwestii nie mamy wpływu, warto minimalizować pozostałe. Stosowanie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, rzadsze opalanie się lub korzystanie z solarium, a także oduczenie się nawyku pocierania oczu pomogą zmniejszyć ryzyko pojawienia się u nas stożka.

Jak objawia się stożek rogówki?

Pacjenci, u których występuje stożek rogówki zwykle skarżą się na:

• pogorszenie ostrości wzroku przypominające astygmatyzm lub krótkowzroczność;
• uczucie obecności piasku pod powiekami;
• podrażnienie, zaczerwienienie i swędzenie oczu;
• spadek jakości widzenia po zmroku i przy słabym oświetleniu;
• nadwrażliwość na światło;
• zmniejszoną tolerancję soczewek kontaktowych (np. wypadanie ich);
• częstsze pocieranie oczu.

W miarę upływu czasu i postęp stożka rogówki, objawy zwykle się nasilają. Bez podjęcia leczenia mogą doprowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem!

Co jest potrzebne do rozpoznania stożka rogówki?

Na wczesnym etapie rozwoju, stożek często trudno rozpoznać - dolegliwości nie zawsze są charakterystyczne, a czasami początkowy okres choroby przebiega zupełnie bezobjawowo. W trakcie badania okulistycznego mierzy się grubość rogówki, jej krzywiznę i powierzchnię, oceniając ją pod kątem wszelkich deformacji i nierówności, a także bada się ostrość wzroku.

Warto pamiętać, że stożek rogówki potrafi czasem samoistnie się zatrzymać, by po jakimś czasie znów zacząć postępować.

Jak można leczyć stożek rogówki?

Stożek jest chorobą, której całkowicie wyleczyć się nie da, można jednak z powodzeniem hamować jego postępy i spowalniać nasilanie się objawów. Wcześnie podjęte leczenie pomoże zachować dobrą jakość widzenia na długie lata. Do metod stosowanych w walce ze stożkiem rogówki zaliczamy:

• Cross Linking - najpopularniejszy i najlepszy sposób leczenia stożka. To krótki zabieg, który polega na nasączeniu rogówki roztworem ryboflawiny i naświetleniu jej światłem UVA o odpowiednio dobranej długości fali. Dzięki temu dochodzi do zwiększonego wytwarzania się wiązań krzyżowych w rogówce, co poprawia jej wytrzymałość i zwiększa odporność na odkształcenia. Zabieg jest bezbolesny, bezpieczny i bardzo skuteczny - oprócz hamowania postępów, znane są też przypadki cofania się stożka po jego zastosowaniu. W razie potrzeby Cross Linking można bez przeszkód powtarzać.
• wstawienie pierścieni wewnątrzgałkowych Intacs - zabieg wszczepienia do oka miniaturowych, przyjaznych dla organizmu krążków, których zadaniem jest spłaszczanie stożka i łagodzenie związanych z nim dolegliwości. Jest w pełni odwracalny - pierścienie można w przyszłości usunąć.
• stabilnokształtne soczewki kontaktowe - metoda doraźna, pozwalająca zmniejszyć uciążliwe objawy stożka (nie hamuje jego postępów). U pacjentów, u których występuje to schorzenie, zwykłe okulary i soczewki kontaktowe najczęściej nie są skuteczne - dlatego po zabiegu Cross Linking, idealnym rozwiązaniem będą soczewki stabilnokształtne.

Wymienione metody leczenia stożka rogówki znajdziesz w ofercie Specjalistycznego Centrum Korekcji Wzroku - Vidium Medica, które ma swoje oddziały w dwóch głównych miastach Polski - Krakowie i Warszawie.