Przy ul. Piłsudskiego 15, nieopodal trzebińskiego magistratu, stoi niewielka synagoga kupiecka. Z jej ścian na chodnik sypie się tynk, dach grozi zawaleniem. Nie wiadomo jak wygląda w środku, bo nie można do niej wejść.
Właścicielem nieruchomości jest gmina Trzebinia. Jednak o jej zwrot od 2001 r. upominała się przed Komisją Regulacyjną do Spraw Wyznaniowych Żydowskich w Warszawie, gmina żydowska w Katowicach.
Na zlecenie samorządu powstała ekspertyza budynku. Jak poinformował nas jeszcze w ub. roku chrzanowski PINBUD, synagoga nie jest w stanie kwalifikującym ją do rozbiórki. Oznacza to, że obiekt można uratować.
24 listopada 2022 r. w piśmie do burmistrza Trzebini Wojewódzki Konserwator Zabytków wyraził zaniepokojenie stanem technicznym obiektu, figurującego od roku 2012 w gminnej ewidencji zabytków.
20 grudnia 2022 r., po 10 latach postępowania, synagoga została wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków.
Synagoga jest siódmym obiektem zabytkowym na terenie gminy Trzebinia w rejestrze WKZ. Dla porównania gmina Alwernia ma 13 takich obiektów.
Jak ustaliliśmy, gmina żydowska, której nie stać na odrestaurowanie i zagospodarowanie synagogi, nosi się z zamiarem zrzeczenia się roszczeń do nieruchomości. Wcześniej jej przedstawiciele chcieliby się jednak spotkać z burmistrzem Trzebini, który całkiem niedawno, bo 1 kwietnia 2016 r., odsłaniał wraz z delegacją z Izraela tablicę pamiątkową na ścianie synagogi. Temat nie jest mu więc obcy. Tablicę ufundowały Związki Zawodowe Linii Lotniczych EL AL Israel Airlines w Tel Awiwie. Podobno dekarowały też pomoc w odnowie budynku. Zamontowana jest na budynku do dziś. Nie ma pewności, czy jest solidnie umocowana.
Potrzebna jest dobra wola
Na temat synagogi i jej przyszłości w środowym wydaniu "Przełomu" rozmawiamy z trzebinianką Agnieszką Kostuch, której bardzo zależy, aby ten zabytek ocalał. Pani Agnieszcze udało się wokół tej idei skupić historyków, judaistów i pasjonatów historii, Radę Osiedla Centrum, potomków loaklnych Żydów z Izraela. Ma ogromną wiedzę i wieloletnie doświadczenie w walce o żydowskie dziedzictwo w rodzinnym Trzemesznie, przetarte scieżki w wielu instytucjach, pomysły na przyszłość trzebińskiego obiektu.
- Każdy, kto poznaje lepiej historię swojej miejscowości, lepiej rozumie, że jest spadkobiercą pracy wielu pokoleń na rzecz rozwoju tego miejsca. Tutaj, w Trzebini i szerzej - na ziemi chrzanowskiej - jesteśmy również spadkobiercami pracy kilku pokoleń Żydów, którzy wybrali to miejsce jako swoją ojczyznę - tłumaczy społeczniczka Agnieszka Kostuch w rozmowie z Alicją Molendą.
14.11.2024
Poszukujemy Sprzedawcy (Konsultanta Medycznego) do...
14.11.2024
ODSTĄPIĘ dobrze prosperujący Sklep Odzieżowy - Chr...
08.11.2024
WYCINKA drzew, karczowanie, zrębkowanie. Minikopar...
08.11.2024
DREWNO opałowe, zrębki. Transport. Tel. 572-632-99...
01.11.2024
GABINET Psychologiczno - Terapeutyczny PRYZMAT Kat...
17.09.2024
ŚLUSARZY, spawaczy, montażystów, praca na warsztac...
Zea20:59, 10.01.2023
0 0
Już gorszego zdjęcia zrobić nie można było. No chyba, że to najładniejsza część tej budowli. 20:59, 10.01.2023
druh7705:29, 11.01.2023
0 0
Tu się nie ma co pieścić. 1. Gmina żydowska Katowice zrzeka się na piśmie- Trzebinia pisze do "samolocików" o kasę na remont, lub 2. Trzebinia przekazuje to gminie żydowskiej i natychmiast nakazuje remont. Cała filozofia 05:29, 11.01.2023
Ogień05:59, 11.01.2023
0 0
Cóż za wspaniała wiadomość , zróbcie jeszcze zbiórkę charytatywną na tą ruderę bo przecież Żydów nie stać na remont . Sponsorujemy już wojnę na Ukrainie to I na to nas stać , ale nie piszcie bzdur że jesteśmy spadkobiercami ich pracy która w większości polegała na lichwie i oszustwie
05:59, 11.01.2023
Makariusz06:37, 11.01.2023
0 0
@Ogień, jakże niewygodna prawda. A w kit, że Żydów na coś nie stać chyba nikt nie uwierzy..... Po ekspertyzie może zwyczajnie stwierdzili, że skórka nie jest warta wyprawki, więc się zrzekają, niech podatnik remontuje tą ruderę.... Wcześniej z entuzjazmem chcieli ją odzyskać. Było to wyburzyć zanim siadł konserwator zabytków i po problemie. 06:37, 11.01.2023
kjub198208:02, 11.01.2023
0 0
Kochani, Żydy wykazały się wspaniałomyślnością i bezinteresownością oddając nam Polakom ten jakże piękny i wartościowy budynek. Doceńmy ten gest i wyremontujmy go za swoje. Po remoncie w geście solidarności za holocaust oddajmy go w ręce Izraela.
A najlepiej wyburzyć i posadzić trawę. 08:02, 11.01.2023
Antoninka12:51, 11.01.2023
0 0
Efektem czyich zabiegów jest wpisanie obiektu do rejestru zabytków? Padła informacja, że istnieją już pomysły na przyszłość trzebińskiego obiektu, ciekawe jakie? Mentalność narodu żydowskiego nie uległa zmianie, doskonale potrafią zabiegać o swoje, są roszczeniowi i przesadnie skromni w ocenie swoich możliwości finansowych. Biednego należałoby wspomóc, zaspokoić jego potrzeby, bo tak wypada. 12:51, 11.01.2023
bialyon16:29, 11.01.2023
0 0
Pani Agnieszka Kostuch wprowadza ludzi w błąd a Przełom powiela cyt. 'jesteśmy również spadkobiercami pracy kilku pokoleń Żydów, którzy wybrali to miejsce jako swoją ojczyznę " otóż Szanowni Państwo cała ówczesna Europa żydów nie chciała i prześladowała za wygląd i wyznanie, poczytajcie historię a jeden Polski Król ich tu zaprosił i zostali, nikt krzywdy im tu nie robił prowadzili biznesy często szemrane a gdyby im robiono u nas krzywdę prześladowano to by się wynieśli a że dobrze się im w Polsce żyło i tworzyli osobną społeczność to u nas siedzieli więc proszę skończyć z tego typu bredniami! Mało tego witali sowietów a po wojnie mordowali Polaków na potęgę. Skończmy zapaleniem wiadomej świecy i kultem ich tradycji bo oni nami cały czas gardzą a gdy ktoś pluje w twarz to nie mówmy że pada deszcz. 16:29, 11.01.2023
a3b411:49, 12.01.2023
0 0
bialyon - dokładnie miałem coś podobnego napisać. Niech to zburzą i będzie po problemie. Jeśli nie to niech sami sobie to remontują za własne szekle. 11:49, 12.01.2023
Makariusz15:50, 12.01.2023
0 0
Teraz już nie zburzą jak łapę trzyma Konserwator Zabytków. Była szansa to oddać bezdyskusyjnie Żydom. Teraz podatnicy będą to utrzymywać, a Żydzi będą organizować wycieczki do świątyni. A kto utrzymuje inne zabytki żydowskie w okolicy? Np cmentarze w Trzebini czy Chrzanowie? 15:50, 12.01.2023
Ogień19:55, 13.01.2023
0 0
@Makariusz : czemu mieli byśmy coś im oddawać ? to nie Izrael że robią co chcą , oni tu nie są u siebie a to że kiedyś należało do nich to efekt nieudolności ówczesnych władców , lichwy i ich współpracy z zaborcą . Na szczęście w Chrzanowie rządzący wcześniej mieli na tyle jaj że rozebrali zanim ktoś z Żydostwa zareagował i po problemie. 19:55, 13.01.2023
Makariusz20:46, 13.01.2023
0 0
No, w sumie tylko dlatego, aby teraz tego nie utrzymywać. Sami musieliby to robić, a oni najpierw wystąpili o zwrot, a później przekalkulowali i stwierdzili, że już nie chcą :] 20:46, 13.01.2023