W dniach 24.06-03.07 w Krakowie, a także w Chrzanowie, odbędzie się szósta edycja FestivALTu, na którym wystąpią artyści z całego świata. W programie zaplanowanych jest kilkanaście wydarzeń, m.in.: wystawa, remiks opery, projekt fotograficzny, spektakl, performance, koncert czy spacer miejski. Wstęp na każde wydarzenie jest bezpłatny.

FestivALT to działający w Polsce międzynarodowy kolektyw złożony z żydowskich artystów i aktywistów, dla których centralnym punktem odniesienia są aktualne kwestie żydowskie w Polsce.

Rzuca on wyzwanie stereotypom i promuje nowe sposoby myślenia o kwestiach polsko-żydowskich we współczesnej Polsce.

Zajmuje się tematami, które przez dziesięciolecia były omijane lub zamiatane pod dywan, doprowadziły do normalizacji pewnych problematycznych zachowań i sytuacji.

- Większość prezentowanych wydarzeń będzie premierowa. Projekty staraliśmy się dobierać w taki sposób, aby niosły za sobą jakieś przesłanie i skłaniały do refleksji. Preferujemy sztukę zaangażowaną, wymagającą nieco więcej od widza - mówi Magdalena Rubenfeld Koralewska, jedna z organizatorek FestivALTu.

Dlatego w tegorocznym programie znalazła się na przykład interwencja artystyczna „Wierzba Estery". Projekt skupiać się będzie na pracy z pamięcią wokół dawnego placu Estery w Chrzanowie. To właśnie w tym miejscu stała wysadzona w 1973 r. Synagoga Wielka, gdzie jakiś czas później wyrosła wierzba płacząca, którą w 2018 roku nieoczekiwanie ścięto.

Miasto Chrzanów przed II wojną światową zamieszkiwane było w połowie przez społeczność żydowską. Pamięć o niej i jej historii jednak z roku na rok słabnie. Głównym celem projektu będzie ponowne posadzenie drzewa w miejscu dawnej synagogi i nazwania go Wierzbą Estery, nawiązując do współcześnie bezimiennego placu Estery przed chrzanowskim MOKSiR-em.

Artyści zaproszą publiczność do wspólnego sadzenia Wierzby Estery przy użyciu symbolicznej "cichej wody". Zwieńczeniem wydarzenia będzie koncert zespołu Mojse Band inspirowany twórczością światowej sławy chrzanowskiego kantora Hirsha Leiba Bakona. Te wydarzenia odbędą się 03.07 od godz. 11, natomiast dzień wcześniej w godzinach wieczornych będzie można wziąć udział w spacerze milczącej wody prowadzonym przez artystkę Śomi.

Na pozostałe propozycje tegorocznego FestivALTu trzeba będzie wybrać się już do Krakowa. A tam na odwiedzających czekać będzie m.in. performance „Gender Diasporist", którego celem będzie obnażenie absurdu i opresyjności prawa wobec jednostki oraz rozłożenie na czynniki pierwsze sposobu postrzegania ciała przez system państwowy.

W ramach projektu, Tobaron Waxman, jako otwarcie transpłciowa osoba polsko-żydowskiego pochodzenia, połączy różne media i dziedziny wiedzy, by ukazać rozmaite aspekty wykluczenia, migracji, uchodźstwa i wpływu ingerencji granic państwowych na ludzkie ciało.

Uczestnicy tegorocznego FestivALTu będą mogli wziąć również udział w koncercie „Duchy Kóz", wybitnego jazzmana i kompozytora muzyki filmowej Mikołaja Trzaski, który będzie muzyczną eksploracją pamięci żydowskiej w kontekście współczesnej tożsamości polsko-żydowskiej. Tytuł nawiązuje do starej, szczebrzeszyńskiej opowieści, zgodnie z którą wypasane niegdyś przez żydowskiego pasterza zwierzęta, były zaczarowanymi przewodnikami stanowiącymi połączenie między dwoma światami, posiadającymi wiedzę o tajnym przejściu łączącym Szczebrzeszyn z Jerozolimą.

Podczas FesitivALTu przypomniani zostaną także nieżyjący już, żydowscy artyści. Performance „Muzeum Rzeczy Zagubionych: Pola" autorstwa Marcina Miętusa poświęcony będzie Poli Nireńskiej, polskiej tancerce i choreografce żydowskiego pochodzenia, która na przekór konserwatywnym rodzicom, nieprzychylnym krytykom i antysemickiej władzy, całe życie walczyła o wolność artystyczną i obyczajową.

Nie zabraknie też propozycji dla koneserów filmu czy teatru, którzy będą mogli wziąć udział w „Arjiv", czyli audiowizualnym eseju, który stworzyła argentyńsko-polska artystka Julieta Lande, na podstawie materiałów zebranych do filmu dokumentalnego związanego z rekonstrukcją historii jej dziadków, którzy urodzili się w Polsce i przeżyli Holokaust.

Organizatorzy zapraszają również na, oparty na opowiadaniach Mikołaja Grynberga z tomu "Rejwach",  spektakl „Tutaj, czyli gdzie? Rzecz o (nie)pamięci" zaadaptowany przez Dorotę Abbe, którego motywem przewodnim jest tzw. syndrom drugiego pokolenia po Holokauście.

Z pełnym programem FestivALTu można zapoznać się TUTAJ