Wapń dla dzieci - jak zapewnić dziecku odpowiednią ilość wapnia?

Badania przeprowadzone przez Instytut Matki i Dziecka w 2016 roku wskazują, że aż 42% polskich dzieci po pierwszym roku życia ma niedobory wapnia w diecie. Jest to sytuacja niepokojąca, bowiem wapń zaraz obok witaminy D jest kluczowy dla prawidłowej budowy kości i zębów. Oprócz tego pierwiastek ten bierze udział w licznych procesach metabolicznych, np. uczestniczy w pracy układu nerwowego i sercowo-naczyniowego, reguluje skurcze mięśni, aktywuje hormony itp. Niedobory wapnia groźne są przede wszystkim w pierwszych latach życia malucha. Ile tego pierwiastka dziennie powinny spożywać dzieci i jakie produkty są bogate w wapń?

Dzienne zapotrzebowanie na wapń u dzieci

Dzienne zapotrzebowanie na wapń zależy od wieku. W przypadku dzieci w przedziale wiekowym od 1 do 3 lat wynosi ono 500 mg wapnia dziennie. Wraz z wiekiem zapotrzebowanie na wapń rośnie. Maluchy w wieku 4-8 lat powinny przyjmować z pożywieniem 800 mg tego pierwiastka dzieci i nastolatki w wieku 9-18 lat aż 1300 mg wapnia dziennie. Warto zaznaczyć, że zapotrzebowanie dzieci na wapń jest większe, niż u osób dorosłych - w ich przypadku dzienna dawka wynosi 1000 mg dziennie.

Niedobory wapnia u dziecka - czym grożą?

Niedobory wapnia u dziecka (a także u osób dorosłych) mogą być bardzo groźne. W przypadku, kiedy są one długotrwałe, mogą doprowadzić do:

• deformacji kości,
• wczesnej próchnicy,
• późnego ząbkowania i chodzenia,
• nadmiernej płaczliwości w nocy,
• nadmiernej potliwości,
• skrzywienia kręgosłupa i kończyn dolnych,
• braku możliwości osiągnięcia szczytowej masy kostnej.

Mając na uwadze te skutki, zaleca się, aby dzieci i młodzież, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu i rozwój spożywały produkty bogate w wapń w dawkach zalecanych.

Źródła wapnia w diecie dziecka

Podstawowym źródłem wapnia jest żywność. To właśnie z pożywieniem dziecko powinno przyjmować ten pierwiastek. Bogate w wapń jest przede wszystkim mleko i jego przetwory (jogurty, kefiry maślanki, serki twarogowe, sery żółte). Przyswajalność tego pierwiastka z produktów mlecznych wynosi ok. 30%.

Wapń występuje też w niektórych warzywach. Można go odnaleźć m.in. w kapuście, szpinaku, brokułach, suszonych owocach, roślinach strączkowych, natce pietruszki, jarmużu, boćwince, szczypiorku, fasoli, soi, nasionach maku, sezamu, słonecznika, orzechach. Należy jednak pamiętać, że ze względu na obecność produktach roślinnych fitynianów i szczawianów przyswajalność wapnia jest o wiele niższa niż w przypadku mleka i jego przetworów.

Jak zapewnić dziecko odpowiednią ilość wapnia?

Aby dostarczyć dziecku odpowiednią ilość wapnia, rekomendowane jest, aby dziennie maluch otrzymywał dwie porcje mleka (2 szklanki) oraz jedną porcję produktów mlecznych, najlepiej tych sfermentowanych. Zawierają one mniej laktozy, przez co są lepiej tolerowane przez układ trawienny malucha. Warto pamiętać, że szklankę mleka można zastąpić szklanką jogurtu, kefiru, maślanki, dwoma łyżkami twarogu ziarnistego lub cienkimi plastrami sera żółtego. Nie zalecane jest natomiast podawanie owocowych jogurtów, serków homogenizowanych, mlecznych napojów i deserów zawierających cukier.

W przypadku, gdy dziecko nie przepada za produktami mlecznymi i nie chce pić mleka, to warto sprytnie przemycać je do diety. Można przemycać je w zupach, polewać surówki sosami na bazie jogurtów, robić dipy do warzyw, mięs, sosów, koktajle mleczno - owocowe, naleśniki z pastami z sera twarogowego, budynie.

Co wpływa na wchłanianie się wapnia?

Samo dostarczanie wapnia do dziecięcego organizmu to nie wszystko. Równie ważne jest to, czy organizm będzie dobrze przyswajał pierwiastek. Aby tak było, należy pamiętać o kilku zasadach. Mówią one, aby:

• Wapń dostarczać do organizmu regularnie - im więcej będzie się go jadło, tym więcej pierwiastka się wchłonie, a jego przyswajalność będzie lepsza;
• Suplementować dietę witaminą D - jest to niezbędne w przypadku niemowląt i dzieci; niedobór witaminy D utrudnia wchłanianie się wapnia; zapotrzebowanie na witaminę D u dzieci wynosi 400 jednostek na dobę dla noworodków i niemowląt, od 600 do 1000 jednostek na dobę dla dzieci i młodzieży, przy czym przy otyłości powinno się zwiększyć dawkę do 1200-2000 jednostek na dobę;
• Łączyć produkty bogate w wapń z laktozą i innymi cukrami odpornymi na trawienie, ma to zwiększać przyswajalność pierwiastka w jelicie; badania wskazują, że pomocne są też alkohole cukrowe takie jak ksylitol i erytrol;
• Łączyć produkty białkowe z błonnikiem błonnika z frakcji oligosacharydów czy inuliny; taki błonnik znajduje się m.in. w cykorii, czosnku, cebuli, porze.

Źródła:

apteline.pl/artykuly/polskim-dzieciom-brakuje-wapnia-w-diecie-poznaj-najlepsze-zrodla-wapnia

zdrowie.pap.pl/wywiady/byc-zdrowym/wapn-w-diecie-dzieci-jest-ich-polisa-na-zdrowie-w-doroslosci

ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/co-warto-wiedziec-o-wapniu-

1000dni.pl/1-rok-zycia/wapn-kluczowy-skladnik-diety