W Pałacu na Wyspie odbywały się obiady czwartkowe. Zgodnie z wolą Poniatowskiego miał być on również pierwszym publicznym nowoczesnym muzeum. Dziś w odnowionych pomieszczeniach budynku podziwiać można 140 dzieł z kolekcji króla Stanisława Augusta.

Początki Pałacu na Wyspie

Pałac na Wyspie, który znany jest również jako Pałac Łazienkowski w Warszawie i Pałac na Wodzie, to budynek, który do użytku trafił w 1689 roku. Do jego powstania przyczynił się polski magnat Stanisław Herakliusz Lubomirski. Założona przez niego Łaźnia powstała w oparciu o projekt Thielemann van Gameren, architekta pochodzenia niderlandzkiego, który tworzył również dla innych rodów magnackich.

Pałac Łazienkowski Stanisława Augusta Poniatowskiego

Pałac, który początkowo zyskał miano Łazienki Lubomirskiego, w 1764 roku trafił w ręce Stanisława Augusta Poniatowskiego. Król podjął decyzję o założeniu w pobliżu budynku ogrodu francuskiego i przebudowie Pałacu w letnią rezydencję królewską. Pod koniec XVIII wieku obiekt został rozbudowany w stylu klasycystycznym, odbyło się to zgodnie z projektem naczelnego architekta Rzeczypospolitej Dominika Merliniego oraz polskiego architekta i dekoratora wnętrz Jana Chrystiana Kamsetzera. Artystami odpowiedzialnymi za dekoracje rzeźbiarskie i malarskie byli włoski artysta Marcello Bacciarelli i nadworny malarz Stanisława Augusta Poniatowskiego – Jan Bogumił Plersch. Przez pewien czas Pałac Łazienkowski w Warszawie był miejscem, w którym odbywały się obiady czwartkowe.

Kolekcja dzieł Stanisława Augusta Poniatowskiego

Stanisław August Poniatowski zgromadził przeszło 2 tys. dział sztuki, część z nich nabył wraz z Ujazdowem, inne zamówił u współczesnych artystów z Polski i zagranicy. Niektóre spośród nabytych przez Poniatowskiego obrazów trafiła do Pałacu z myślą o wystroju konkretnych wnętrz, pozostałe tworzyły kolekcję malarstwa. Król pragnął, aby zgromadzona przez niego kolekcja stała się pierwszym publicznym nowoczesnym muzeum. Dla Stanisława Augusta dzieła sztuki nie były jedynie dekoracją, miały głębszy sens – ich celem była odnowa Rzeczypospolitej.

Pałac na Wyspie – dziś

Obecnie kolekcja króla liczy 140 obrazów. Wiszą one w odnowionych Łazienkach Królewskich. Dzięki otrzymanemu dofinansowaniu w latach 2012-2015 wzmocniono tarasy Pałacu, przeprowadzono konserwacje jego elewacji, wyremontowano dach, instalację elektryczną, zmodernizowano system wentylacji i centralnego ogrzewania, przeprowadzono konserwację wnętrz parteru i piętra Pałacu.