Święto haftu "Vyshivanka" na Ukrainie jest stosunkowo młode. Jego twórczynią jest Lesja Woroniuk, która  w 2006 roku, na Bukowinie, po prostu poprosiła swoich kolegów z klasy, aby wybrali jeden dzień i założyli haftowane koszule. I tak się zaczęło.

Fayna wyszywanka

Bukowina to historyczna nazwa regionu czerniowieckiego, gdzie co roku odbywają się największe narodowe targi hafciarskie. Odwiedziliśmy Czerniowce i rozmawialiśmy z właścicielką ukraińskiej marki haftów „Vyshivanka Fayna" Galiną Koznyuk.

Kobieta haftuje od ponad 15 lat. W jej sklepie są klasyczne haftowane koszule ukraińskie oraz typowo  bukowińskie. Haft ręczny ręczny powstaje na wysokiej jakości tkaninie lnianej. Hafty maszynowe na szyfonie. Według Galiny Koznyuk bukowińska haftowana koszula różni się od klasycznej ukraińskiej.

Bukowinę, gdzie święto się narodziło, charakteryzuje haft z użyciem srebrnych i złotych nici, koralików, jedwabiu i wełny. To zwykle duże wzory kwiatowe, w tym bukiety róż i ptaki, ale też proste, geometryczne wzory w kolorze czerwonym z dodatkiem błękitu. Koszule damskie są często haftowane tylko czerwoną nitką z bardzo prostymi ozdobami. Typowe dla Bukowiny jest też haftowanie pościeli, w szczególności poduszek; obrusów, chusteczek do nosa.

„Każdy region Ukrainy ma swoje własne, tradycyjne techniki haftu, kombinacje kolorów i wzorów. Na przykład biały haft na białym płótnie jest popularny w regionie Połtawy, na południu Ukrainy najczęściej używa się grubych nici i szerokich ściegów, a wielokolorowe wzory haftują mieszkańcy zachodniej Ukrainy. Wszystkie ukraińskie haftowane koszule mają motywy przyrodnicze obecne w danym regionie, dzięki czemu można je odróżnić", - mówi pani Galina.

Na każda okazję, na festowal także

W sklepie pani Galiny można znaleźć m.in. haftowane koszule męskie, haftowane koszule dla nowożeńców, haftowane sukienki i spódnice.

Wcześniej, na Ukrainie, haftowane koszule (budenky) - noszone były też w dni powszednie. Teraz są przeważnie ubraniami odświętnymi, chociaż Ukraińcy mogą je nosić także do pracy, do szkoły.

W tym roku na Festiwalu Piosenki Eurowizji, ukraiński zespół Kalush Orchestra zaprezentował 200 milionowej publiczności autentyczne elementy stroju bukowińskiego z XX wieku. Kubrak z kwiatowym wzorem, gęsto haftowanym koralikami. Miał go na sobie solista zespołu Oleg Psyuk. Jego koszula była nowoczesną stylizacją ukraińskiej haftowanej koszuli, a chustka to tradycyjny dodatek, noszony zarówno przez dziewczęta, jak i chłopców.

Autentyczny strój huculski z początku XX wieku zademonstrował na Eurowizji muzyk Tymofij Muzychuk (gra na flecie i śpiewa w chórku). Tak 100 lat temu ubierali się ukraińscy Huculi, jedna z najstarszych ukraińskich grup etnicznych zamieszkujących Karpaty. W szczególności ubrania Tymofija są typowe dla rejonu werchowińskiego obwodu iwano-frankowskiego. Ponadto miał też autentycznego taistera (torbę) z początku XX wieku z Bukowiny, również oryginalnie haftowaną.

Ukraińska haftowana koszula jest popularna na całym świecie. Jim Morrison i aktor Johnny Depp pojawili się kiedyś publicznie w takich koszulach. Ukraińskie ozdoby zostały wykorzystane w kolekcjach takich światowych marek jak Dolce & Gabbana, Gucci czy Valentino. Amerykański magazyn modowy Vogue nazwał ukraińską haftowaną koszulę modną. A w tym roku mama bardzo popularnego na Ukrainie Ilona Maska, miała na sobie damską wersję koszuli ukraińskiej od lwowskiego projektanta.

Opis zdjęć:
Halyna Kozniuk, właścicielka marki Vyshivanka Fayna, pokazuje tradycyjny bukowiński haft dla kobiet
Haftowane koszule ślubne damskie. 
Ukraińska marka wyrobów pasmanteryjnych Faberini znana jest na całym świecie.
Orkiestra Kałusza na scenie Eurowizji 2022. Oleg Psyuk w różowej panamie i Tymofiy Muzychuk z fletem.