GOSPODARKA ODPADAMI. Mieszkańcy oddają do odzysku coraz więcej odpadów wtórnych. O ile w 2006 roku procent odzysku w powiecie chrzanowskim wynosił niespełna pół procent, dziś sięga blisko 11 procent.

Zarabiające na śmieciach firmy są zobowiązane do odbioru odpadów wtórnych. Tak mówi Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Nie ma jednak w niej słowa o kosztach zbiórki.

Odbierają za darmo
- W ustawie nigdzie nie jest napisane, że posegregowane odpady mamy odbierać za darmo. Od samego początku papier, makulaturę, plastik, szkło białe czy kolorowe, odbieramy jednak nieodpłatnie od wszystkich mieszkańców, z którymi mamy podpisaną umowę - mówi Adam Pasternak, kierownik bazy sprzętu i realizacji umów w trzebińskiej spółce Usługi Komunalne.
250 zł może zaoszczędzić w ciągu roku 4-osobowa rodzina, sumienne segregując odpady wtórne. Są one odbierane za darmo.

Trzebinia była prekursorem tzw. selektywnej zbiórki u źródła. Różnokolorowe worki na odpady wtórne pojawiły się tam w maju 2003 roku. W drodze eksperymentu wyposażono w nie mieszkańców najmniejszego sołectwa - Czyżówki. Eksperyment się powiódł. Do dwóch lat worki dotarły do pozostałych wsi i osiedli. Dziś odpady segreguje ponad 90 proc. osób z domów jednorodzinnych.
- Zdecydowana większość robi to wzorcowo. Opakowania czy słoiki czyści, wrzuca je do worków bez zakrętek. Niestety, nie brakuje też osób, które oszukują. Zdarzają się przypadki, że do worka na makulaturę wrzucają zużyte pampersy zawinięte w papier, albo brudne opakowania. Stąd konieczność wtórnej segregacji przyjętych od mieszkańców odpadów. Spora ich część ląduje potem na składowisku - przyznaje Pasternak.

Pieniądze zostają w portfelu
Na workową zbiórkę Usługi Komunalne wykładają rocznie 270 tys. zł. A klienci spółki oszczędzają. Przykładowo, czteroosobowa rodzina zapełnia w ciągu roku około 25 worków. Są odbierane za darmo. Gdyby mieszkańcom przyszło za nie płacić, wywóz śmieci kosztowałby ich dodatkowo 250 zł.
- Czynnik ekonomiczny ma tu decydujące znaczenie. Z każdym rokiem, z uwagi na wzrost między innymi opłaty marszałkowskiej, rośnie cena za kubik zwykłych śmieci. Tymczasem wtórnych odpadów można się pozbyć za darmo - potwierdza Marta Cebulak z MPO Jaworzno, jednej z dwóch czołowych, poza trzebińską komunalką, spółek, zajmujących się w powiecie wywozem odpadów. Rocznie MPO Jaworzno na zbiórkę selekcjonowanych odpadów wykłada około 300 tys. zł.
- Z każdym rokiem mieszkańców, którzy segregują śmieci, przybywa - dodaje Marta Cebulak.
Wciąż jednak nie brakuje osób, które, chcąc zaoszczędzić, nie mają podpisanej umowy na wywóz nieczystości. Plastikowymi butelkami palą w piecach. Gdyby mieli umowę, mogliby się ich pozbyć za darmo.

Podatek załatwiłby sprawę
- Robimy wszystko, by zmobilizować naszych mieszkańców do zawierania umów na wywóz nieczystości stałych i sumiennego segregowania odpadów. Nie wszystkich jednak da się przekonać. Najlepszym rozwiązaniem byłaby zmiana przepisów i wprowadzenie podatku śmieciowego. Bo gdy wszyscy będą musieli płacić, nikomu nie będzie się opłacało palić śmieci w piecach. Wtedy każdy też będzie segregował - uważa Danuta Grzesiak, naczelnik wydziału ochrony środowiska w Urzędzie Miejskim w Chrzanowie.
Kontrole sanitarno-porządkowe i rozdawanie ulotek, zachęcających do segregacji, jakiś efekt przynoszą. W 2006 roku, jak wynika z „Koncepcji rozwiązań organizacyjnych i technicznych zmiany systemu gospodarki odpadami dla MZGK”, procent odzysku odpadów wtórnych wynosił w powiecie chrzanowskim zaledwie 0,44 proc. Z danych za ubiegły rok, które przekazały poszczególne gminy, wynika, że ten odsetek rośnie. Przy uwzględnieniu jedynie odpadów wtórnych, takich jak: plastik, makulatura i tektura oraz szkoło, dziś wynosi on 10,8 proc.
Anna Jarguz

Ilość odpadów zebranych w 2009 roku w tonach
gmina                    zmieszane odpady            szkło           papier           tworzywa           suma           % odzysku
                           komunalne sztuczne
Alwernia                     1.495                             109             1                       29                    1.634               8,5 proc.
Babice                            787                               10             1                        1,3                     799,3           1,5 proc.
Chrzanów                 13.274                             301           27                       80                  13.682              3,05 proc.
Libiąż                            5.611                            104           11                       14                    5.740              2,24 proc.
Trzebinia                       6.990                            486           66                       84                     7626              8,3 proc.
powiat chrzanowski  28.157                          1.010         106                  2.083                  29.481,3          10,8 proc.
(Opracowanie własne na podstawie danych przesłanych przez gminy)

Przełom nr 17 (936) 28.04.2010